Hekiminiz Bilgilendiriyor
Serviks (Rahim Ağzı) Kanseri
Serviks (Rahim Ağzı) kanseri, kadın jinekolojik sistemi kanserlerinin tiplerinden biridir. Serviks (Rahim Ağzı), kadın uterusunun (rahminin) alt kısmında yer alan ve vajenle arasında kalankısmıdır. Serviks (Rahim Ağzı) kanseri ölüm oranı yüksek bir kanser türüdür. Serviks (Rahim Ağzı) kanseri nedenli ölümler son yıllarda uygulanan tarama programları nedeniyle tüm dünyada azalma eğilimindedir. Ancak gelişmekte olan ülkelerde yetersiz tarama programları nedeniyle halen önemli bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Ülkemizde yaklaşık olarak yıllık 2500 yeni tanı konmaktadır.
Serviks (Rahim Ağzı) kanseri gelişiminde çeşitli risk faktörleri belirlenmiştir. Bu faktörlerden en önemlisi HPV (Human Papilloma Virus) enfeksiyonudur. HPV rahim ağzı kanserine ek olarak vulva, vajen, ağız, anal bölge kanserlerine de neden olabilmektedir. Erken yaşta ilişki, çok sayıda partnerle ilişki, sigara kullanımı, bağışıklık sisteminin baskılanmış olması serviks (rahim ağzı) kanserinin diğer risk faktörleridir.HPV ile enfekte olan kadınların büyük çoğunluğunda serviks (rahim ağzı) kanseri gelişmemektedir. Çoğu kadında HPV enfeksiyonu belirti vermeden seyretmektedir. Bağışıklık sistemi sayesinde virusun vücuttan atılamadığı durumlarda persistan HPV enfeksiyonu gelişmektedir. Bu virusun etkisiyle serviksin (rahim ağzı) epitel hücrelerinde bazı değişimler gelişmekte ve bu anormal hücreler Pap (Papanicolau) smear incelemesinde tespit edilebilmektedir. HPV DNA testi ve servikal Pap smear testiyle yapılan taramada anormal bulgu saptanması durumunda daha ileri testler yapılmaktadır. Kolposkopi, serviksin boyanarak ve büyütülerek ayrıntılı incelenmesi işlemidir. Gerekli görülen hallerde biopsi alınarak patolojik inceleme yapılmaktadır. Serviks (rahim ağzı) kanserinde tarama ve erken teşhis oldukça önemlidir. Bu nedenle 30 yaşından sonra tüm kadınlar HPV DNA testi ve Pap smear yaptırmalıdır.
Serviks (rahim ağzı) kanseri ile en sık ilişkili HPV tipleri tip 16 ve 18’dir. Serviks (rahim ağzı) kanseri gelişimi yıllar alır ve erken dönemde belirti vermez. Bu nedenle bu dönemde yapılan tarama testleri çok önemlidir. Erken dönemde henüz kanser gelişmeden yakalanan lezyonlarda tedavi şansı oldukça yüksektir. Kanser geliştikten sonra ise düzensiz kanama, ilişki sonrası kanama ve kanlı akıntı gibi şikayetler görülebilir. İleri evre hastalıkta ise kilo kaybı, yorgunluk, halsizlik, kemik ağrıları, bacaklarda şişme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlarda vakit kaybetmeden ileri inceleme için doktora başvurmak gereklidir. Hastalığın tedavisini belirleyen en önemli unsur hastalığın evresidir. Hastalığın yaygınlığını belirleyebilmek için Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI), Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) gibi radyolojik tetkikler yapılması gerekmektedir. Cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi tedavi için kullanılan yöntemlerdir. Hastanın ve hastalığın durumuna ve özelliklerine göre kullanılacak tedavi yöntemi değişmektedir.
Op. Dr. İsmet Çiğdem KILIÇ
Kadın Hastalıkları ve Doğum/Jinekolojik Onkoloji Uzmanı